Hương sắc hoa phù dung

Xuất bản ngày 3 Th11, 2021

Hoa phù dung là hoa gì?

Là một loài thực vật thuộc họ Cẩm Quỳ. Còn có một số tên gọi khác như: hoa phù dung thân mộc, mộc phù dung, mộc liên…. Những bông hoa phù dung có rất nhiều cánh. Nhưng cánh của nó mỏng và khi nở đan xen lộn xộn đẹp như tà áo tiên, vẻ đẹp yêu kiều làm bao nhiêu loài hoa khác cũng phải thán phục.

Tìm hiểu về loài hoa phù dung

Chưa hết, những bông hoa phù dung sắc tím, nở quanh năm. Và đây chính là một trong những nhân tài hiếm có được lựa chọn để dùng trong việc trang trí. Hoa phù dung chỉ có 5 cánh, khi nở thì nó o bằng chiếc bát. Đặc biệt ở loài hoa phù dung là có sự thay đổi liên tục theo màu sắc vào các thời điểm khác nhau trong ngày.

Còn về phần lá thì nó là hình tim, bên ngoài chính là rìa dạng hình răng cưa, thích hợp sống ở những vùng đất giàu chất dinh dưỡng và ánh nắng. Và hiện nay, phù dung được trồng nhiều tại Trung Quốc, Ấn Độ, Philipin, Nhật Bản và Hoa Kỳ.

Cây hoa phù dung

Hoa phù dung sớm nở tối tàn – sự tích hoa phù dung

Duyên nợ giữa hai người trớ trêu lại cộng thêm với luật lệ nghiêm ngặt của thiên đình đã khiến cho Phù Dung biến thành một đóa hoa lộng lẫy, kiêu sa. Nhưng loài hoa này chỉ nở vào ban ngày, còn ban đem thì hoa nó rụng xuống để cho những người thích ngắm nhìn loài hoa này một chút luyến tiếc. Hoa phù dùng đẹp nhưng chóng tàn, nó cũng như tình cảm của con người vậy.

Chuyện kể rằng xưa kia trên thiên đình có một nàng tiên tính tình hiền lành tốt bụng nhưng nét mặt lúc nào cũng u buồn, pháp hiệu của nàng là “Phù Dung Tiên Nữ”.

Truyền thuyết đóa hoa Phù Dung

Vương Mẫu nương nương rất thương yêu nàng bèn cho một ân huệ đó là được chu ngu bốn bể du sơn ngoạn thủy chốn trần gian trong một ngày để quên hết mọi sầu não rồi trở về thiên cung. Xuống trần thế ngắm những núi non hung vĩ, song hồ xanh ngát… mọi thứ quá đỗi thơ mộng và giản dị khiến nàng quên hết đi mọi ưu phiền nơi tiên cảnh. Nàng muốn được hòa mình vào khung cảnh thiên nhiên, nhìn dòng nước xanh mát không kiềm lòng được nàng đã đắm mình vào dòng suối. Thế nhưng mãi mê vui đùa nàng đã làm mất lá bùa phi thiên – lá bùa để bay được về trời. Nàng vội lên bờ tìm kiếm nhưng tìm hoài không thấy, trời càng lúc càng tối Phù Dung lo lắng và òa khóc nức nở.

Vừa lúc đó có chàng thợ săn tên là Đông Tâm đi săn về thấy nàng khóc liền hỏi chuyện. Nàng giả vờ rằng mình bị lạc người thân và không biết đường về nhà. Đông Tâm rủ lòng thương liền đưa nàng về nhà mình trú tạm. Nhà Đông Tâm nghèo và chỉ có một bà mẹ già bị bệnh nặng mà thôi. Mẹ chàng bị bệnh nặng nên chàng phải vào rừng săn bắn để lấy tiền mua thuốc thang cho mẹ. Nghe thấy thế Phù Dung khuyên chàng: “ Vạn vật trên đời đều có sinh mạng, chàng đừng vì miếng ăn mà tàn sát nhân loài”. Đồng Tâm cũng biết là thế nhưng vì nhà chàng nghèo quá nếu không săn bắn thì lấy tiền đâu thuốc thang cho mẹ già. Thấu hiểu tấm lòng hiếu thảo của chàng trai nghèo Phù Dung trả lời mình có chút y dược hãy để cô lên núi tìm thảo dượ về nấu thuốc trị bệnh cho mẹ phụ mẫu và tìm rau cải về ăn tạm, xin chàng đừng săn bắn thú rừng nữa. Mẹ Đông Tâm rất đồng tình với ý kiến này của nàng Phù Dung.

Thế là từ đó mỗi buổi sáng Phù Dung phải dậy từ rất sớm để hứng giọt sương trên cây cỏ, sau đó lên núi tìm thảo dược quý về nấu thuốc. Còn Đông Tâm thì vào rừng chặt củi gánh về bán. Ngày tháng trôi qua, tuy bệnh tình của mẹ Đông Tâm khỏi hẳn nhưng thay vào đó vì quá mỏi mệt nên Phù Dung đã ngất đi. Đồng Tâm vô cùng biết ơn nàng nên đã chăm sóc tận tình cho cô.

Hoa Phù Dung xinh đẹp

Nhìn thấy đôi bàn tay nhỏ nhắn của nàng chai sần và bị gai cào trầy xước khi leo núi hái thuốc, đào rể cây thảo dược chữa bệnh cho mẹ chàng, Đông Tâm vô cùng cảm động và biết ơn Phù Dung. Dần dần hai người nảy sinh tình cảm và yêu nhau, Phù Dung cũng quên mất những việc trên Thiên Đình và sống hạnh phúc cùng Ðông Tâm nơi trần gian.

Hết kỳ hạn một ngày Vương Mẫu nương nương không thấy nàng tiên Phù Dung trở về liền bấm quẻ thì biết vì làm mất lá bùa phi thiên nên nàng không thể về trời, lại còn sinh tình với người phàm, liền cho thiên binh thiên tướng xuống bắt nàng về. Trước khi bị bắt về trời Phù Dung trao cho Đông Tâm một viên ngọc lộ có thể nhớ quá khứ vị lai và luôn nhớ nàng.

Sau khi trở về Thiên Đình, Vương Mẫu trách tội Phù Dung. Thế nhưng nàng lại nói với Vương Mẫu rằng sẽ bằng lòng đánh đổi đạo hạnh ngàn năm tu hành của mình chỉ mong được làm người phàm và sống bên Ðông tâm. Vương mẫu tức giận liền phán rằng: “Nhân sinh tự sinh tự diệt , khó khăn lắm con mới được thành chính quả , nay vì người phàm mà đánh đổi đạo hạnh ngàn năm thật không đáng , nhân gian không hữu tình như con nghĩ đâu”. Phù Dung hết lời van lạy và chấp nhận đánh cuộc với Vương mẫu, nếu Ðông tâm vô tình với mình và không được hạnh phúc bên Ðông tâm, Phù Dung nguyện không làm người nữa.

Vương mẫu phán tiếp: “Cho dù Ðông tâm có chung tình bao nhiêu đi nữa cũng không thoát khỏi dư luận xã hội và luân thường đạo lý.Vẫn là khuyên con nên suy nghĩ cẩn thận , kẻo hối hận không kịp”.

Thế nhưng nàng Phù Dung vẫn kiên quyết chấp nhận thử thách.

Phù Dung đầu thai xuống trần nhưng lại là nam nhi chứ không phải là nữ, tuy mang hình hài là của một đấng mày râu nhưng trái tim và tâm hồn vẫn là nhi nữ. Nàng rất buồn và nuốt lệ cay đắng ráng tìm cho được Đông Tâm, nhưng số trời đã định nên mãi tới 20 năm nàng Phù Dung mới tìm được Đông Tâm.

Khi gặp lại thấy nàng trong hình dáng nam nhi Đông Tâm vô cùng ngạc nhiên nhưng vì có viên ngọc lô ngày xưa giúp hai người nhận ra nhau. Họ vui mừng hạnh phúc, nước mắt ngọt, đắng, chát cứ không ngừng rơi. Thế nhưng trớ trêu thay vì Đông Tâm đã có vợ và hai con thơ dại. Nàng nghe xót xa nhưng vì cố gắng vượt qua thử thách do Vương mẫu sắp đặt nên đành ngậm ngùi chấp nhận.

Hai người phải lén lút gặp nhau mỗi tháng vài lần để được hạnh phúc bên nhau. Tuy nhiên cuối cùng cái kim trong bọc lâu ngày cũng lòi ra, vợ Đông Tâm đã phát hiện. Chuyện vỡ lỡ nhưng với thân xác này giải thích mấy ai tin được, mọi chuyện đều do Đông Tâm quyết định. Vì vợ chàng bắt buộc chỉ được chọn một trong hai mà thôi. Đông Tâm yêu Phù Dung nhưng vì hai con thơ dại đang than khóc não lòng nên chàng đành buông xuôi phụ bạc nàng để trở về với gia đình của mình.

Trái tim Phù Dung tan nát vụn vỡ tung mạch máu trong cơ thể, viên ngọc lô cũng vì thế mà hóa thành tro bụi. Thế nên nàng đau buồn, uất ức mà chết đi, linh hồn nàng nương theo cây cỏ thành hoa Phù Dung. Đông Tâm hay chuyện muốn chết theo nàng nhưng vì còn gánh nặng hai con nhỏ trên vai nên không thể. Chàng nuốt lệ vào trong làm kẻ vọng phu. Đêm đêm than thở với hoa Phù Dung, nhưng Vương mẫu không muốn nàng vì quyến luyến mà không được siêu thoát nên chỉ cho hoa nở vào ban ngày và hoàng hôn xuống phai tàn và phải tự rụng để tránh cho Phù Dung phải đau lòng khi nhìn thấy Đông Tâm.

Ý nghĩa hoa phù dung

Như sự tích hoa phù dung ở trên thì hoa phù dung có cuộc đời sống rất là ngắn ngủi. Hoa nở vào ban sáng, tối thì đã tàn. Nó giống như chiếc đồng hồ thời gian trôi nhanh mà không đợi chờ bất cứ ai. Bởi đó chính là cuộc đời, cuộc đời vô thường là thế, cuộc đời hiển nhiên là thế. Và đương nhiên, cái đẹp nguy nga, kiêu sa đến mấy rồi cũng đến lúc bị tàn phai theo thời gian.

Những bông hoa này lại muốn chỉ đến các thiếu nữ nhiều tâm trạng, bên ngoài thì là một hình ảnh lộng lẫy, kiêu sa nhưng bên trong thì lại sầu não. Bởi thời xưa các tiểu thư đài cát không được tiếp xúc với thế giới bên ngoài, không được tự do làm những điều mình thích nên nó cũng giống như hình ảnh của đóa hoa phù dung vậy.

Ý nghĩa hoa phù dung vàng

Ý nghĩa của hoa phù dung đến đó chưa hết. Nó còn mang ý nghĩa về câu chuyện tình yêu buồn và ngang trái. Bởi những cánh hoa của phù dung chuyển đổi màu từ sáng đến chiều. Và cho đến ngày hôm sau thì nó chỉ còn là một nhành cội xác xơ mà thôi. Và nó cũng giống như trong tình yêu.

Tình yêu rồi cũng sẽ có lúc thay đổi, lúc thay đổi, lúc lạnh nhạt và rồi cuối cùng thì cũng tan vỡ theo quy luật của tự nhiên mà thôi. Với ý nghĩa hoa phù dung này thì nó muốn nhắc nhở chúng ta là hãy thôi trông chờ, nghĩ ngợi và hi vọng nữa. Bởi càng trông ngóng thì kết quả chúng ta nhận được sẽ càng hụt hẫng hơn.

Công dụng – Bài thuốc hữu ích từ cây hoa phù dung

Thành phần hóa học có trong hoa phù dung là Anthocyanin, Isoquercitrin, Hyperin, Hyperoside, Rutin, Quercitin-4’-glucoside, Spiraeoside, Quercimeritrin… Trong hoa và lá đều có chất nhầy dính.

Chữa chắp và lẹo mắt:

Dùng hoa phù dung và bạc hà tươi, mỗi thứ 3g, rửa sạch, giã nát rồi đắp lên chỗ chắp hoặc lẹo, mỗi ngày 2 – 3 lần.

Chữa bỏng:

Dùng hoa hoặc lá phù dung 18g, đại hoàng 12g, bạch chỉ 9g, cam thảo 9g. Tất cả sấy khô, nghiền thành bột mịn, trộn với dầu trà hoặc dầu vừng bôi lên tổn thương. Hoặc hoa phù dung 15g, thanh đại 9g, hai thứ tán bột, trộn với dầu vừng bôi vào nơi bị bỏng. Ngày bôi 3 lần vào vùng bị tổn thương do bỏng. Hoặc dùng hoa phù dung tươi lượng vừa đủ đem ngâm trong dầu ăn cho đến khi hoa chìm xuống đáy thì lọc bỏ bã, đựng trong bình kín dùng dần, ngày từ 2 – 3 lần dùng gạc hoặc bông vô khuẩn thấm dầu thuốc bôi nhẹ nhàng vào vết bỏng.

Kinh nguyệt ra nhiều:

Hoa phù dung (dùng loại mới nở, còn màu trắng chưa chuyển màu) phơi khô, sắc với 200ml nước còn 50ml, uống một lần trong ngày, uống trong 7 ngày. Hoặc hoa phù dung phơi khô đem tán bột mịn, gương sen (loại lâu năm càng tốt) đốt tồn tính, tán mịn. Trộn đều hai thứ với lượng bằng nhau. Ngày uống hai lần, mỗi lần 8g với nước cơm, uống trước bữa ăn. Uống trong 5 -7 ngày.

Chữa mụn nhọt:

Dùng lá hoặc hoa phù dung chữa bệnh với 20g, đem giã nhỏ đắp lên chỗ mụn nhọt. Khi thuốc khô lại thay thuốc khác. Đơn thuốc này có tác dụng với mụn mới mưng mủ, có thể đỡ đau và mụn sẽ tiêu đi; nếu mụn đã chín sẽ chóng vỡ mủ.

Chữa chín mé:

Hoa hoặc lá phù dung 20g, rau sam 20g, củ chuối tiêu 20g, muối 10g. Tất cả để còn tươi, giã nhỏ, gói vào miếng gạc. Đắp mỗi ngày hai lần, đắp trong 3 – 5 ngày.

Chữa sưng vú:

Hoa hoặc lá phù dung chữa sưng vú với 50g, mầm húng dũi 50g. Hai vị dùng tươi, rửa sạch, giã đắp. Ngày đắp một lần vào buổi trưa, đắp liên tục trong 3 ngày.

Trị chứng viêm khớp:

Dùng hoa phù dung trị bệnh và xích tiểu đậu (đậu đỏ nhỏ hạt) mỗi thứ 15g, hai thứ nghiền nhỏ, trộn với mật ong rồi đắp lên những chỗ khớp bị viêm. Ngày đắp một lần vào buổi tối, đắp liên tục trong 5 ngày. Hoặc lá phù dung, phơi khô, tán bột, trộn mật ong đắp vào chỗ khớp xương bị viêm.

Cây hoa phù dung có nhiều công dụng trong việc chữa bệnh

Chữa tất cả các loại ung nhọt:

Lá phù dung phơi khô, nghiền mịn, quả ké đầu ngựa (thương nhĩ tử) – sao tồn tính (rang hoặc đốt to lửa cho đến khi mặt thuốc cháy đen như than, nhưng bên trong vẫn giữ nguyên màu thuốc), nghiền mịn; hai thứ lượng bằng nhau. Hoà với mật ong trộn đều. Dùng để chữa tất cả các loại mụn nhọt như hậu bối, mụn đầu đinh, nhọt bọc, chín mé, sưng vú (nhũ ung)…

Chữa zona (giời leo):

Dùng lá hoặc hoa phù dung, phơi khô trong bóng râm, tán bột, trộn với giấm gạo, bôi vết thương, ngày bôi 3-4 lần.

Chữa ho ra máu:

Dùng hoa phù dung 9-10 bông, sắc nước uống; ngày 2-3 lần.

Chữa đau mắt đỏ:

Dùng lá phù dung, phơi khô trong bóng râm (âm can), tán mịn, trộn với nước thành thứ bột nhão, đắp lên 2 thái dương, dùng băng dính cố định lại; ngày thay thuốc 2-3 lần.

Vẻ đẹp của hoa phù dung